Πότε ζητείται;
Τί σημαίνουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων;
Τί άλλο πρέπει να γνωρίζω;
Πώς χρησιμοποιείται;
Η εξέταση του νατρίου του αίματος χρησιμοποιείται για έλεγχο υπονατριαιμίας ή υπερνατριαιμίας που συνοδεύεται από αφυδάτωση,οίδημα και διάφορες άλλες παθήσεις. Ο γιατρός θα ζητήσει αυτές τις εξετάσεις μαζί με άλλους ηλεκτρολύτες για να διαπιστώσει αν υπάρχει ηλεκτρολυτική διαταραχή. Μπορεί να ζητηθεί η εξέταση για να καθορισθεί αν μια ασθένεια ή διαταραχή που αφορά τον εγκέφαλο, πνεύμονες, καρδιά, νεφρούς, θυρεοειδή ή τα επινεφρίδια προκαλείται ή παροξύνεται από έλλειψη ή περίσσεια νατρίου. Σε ασθενείς με γνωστή ηλεκτρολυτική διαταραχή, έλεγχος νατρίου αίματος μπορεί να γίνεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα για να παρακολουθείται η αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Επίσης μπορεί να γίνεται τακτικός έλεγχος σε ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα που δύνανται να επηρεάσουν τα επίπεδα νατρίου, όπως τα διουρητικά.
Τα επίπεδα νατρίου στα ούρα, τυπικά ελέγχονται σε ασθενείς που παρουσιάζουν μη φυσιολογικά επίπεδα νατρίου για να καθορισθεί αν η διαταραχή οφείλεται για παράδειγμα, σε αυξημένη πρόσληψη ή σε υπερβολική απώλεια νατρίου. Ο έλεγχος νατρίου ούρων χρησιμοποιείται επίσης για να φανεί αν ένα άτομο με υψηλή αρτηριακή πίεση τρώει πάρα πολύ αλάτι. Επίσης χρησιμοποιείται σε άτομα που παρουσιάζουν ανωμαλία στις εξετάσεις για τους νεφρούς για να μπορέσει ο γιατρός να καθορίσει την αιτία της νεφρικής πάθησης και την κατάλληλη θεραπεία.
[Back to top]
Πότε ζητείται;
Αυτή η εξέταση είναι μέρος συνήθων εργαστηριακών εξετάσεων που γίνονται για εκτίμηση των περισσότερων ασθενών. Είναι ένας από τους ηλεκτρολύτες του αίματος, οι οποίοι συχνά παραγγέλλονται ομαδικά. Επίσης συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο της βασικής ομάδας εξετάσεων έλέγχου του μεταβολισμού, που συνήθως χρησιμοποιείται όταν κάποιος παραπονείται για μη ειδικά συμπτώματα, και για παρακολούθηση της αγωγής που αφορά ενδοφλέβια χορήγηση υγρών ή όταν υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης αφυδάτωσης.
Ο κατάλογος των ηλεκτρολυτών και του βασικού μεταβολισμού χρησιμοποιούνται συχνά για παρακολούθηση ορισμένων προβλημάτων, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατικά και νεφρικά νοσήματα.
Ανάλυση νατρίου αίματος μπορεί να παραγγέλλεται όταν ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα υπονατριαιμίας, όπως αδυναμία, σύγχυση και ληθαργικότητα ή συμπτώματα υπερνατριαιμίας όπως δίψα, μειωμένη ποσότητα ούρων, μυικά τινάγματα ή μυική ανησυχία.
[Back to top]
Τί σημαίνουν τα αποτελέσματα της ανάλυσης;
Χαμηλά επίπεδα νατρίου αίματος σημαίνουν ότι έχετε υπονατριαιμία, που συνήθως οφείλεται σε υπερβολική απώλεια νατρίου, υπερβολική πρόσληψη υγρών ή κατακράτηση, ή συγκέντρωση υγρών στο σώμα (οίδημα). Αν το νάτριο μειωθεί απότομα, μπορεί να αισθανθείτε αδυναμία και ατονία. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να παρουσιασθούν συγχυτικά φαινόμενα ή ακόμα και κώμα. Όταν το νάτριο μειωθεί με αργό ρυθμό όμως, μπορεί να μην υπάρξουν συμπτώματα. Γι αυτό τα επίπεδα νατρίου ελέγχονται συχνά ακόμα και αν δεν υπάρχουν συμπτώματα.
Η υπονατριαιμία σπάνια οφείλεται σε μειωμένη πρόσληψη νατρίου (ελλιπής πρόσληψη με την τροφή ή ελλιπής παροχή νατρίου με την ενδοφλέβια αγωγή υγρών). Τις περισσότερες φορές οφείλεται σε απώλεια νατρίου (νόσος Addison, διάρροια, υπερβολική εφίδρωση, λήψη διουρητικών, ή νεφρική νόσος). Σε μερικές περιπτώσεις οφείλεται σε αυξημένη ποσότητα νερού ( υπερβολική πόση ύδατος, καρδιακή ανεπάρκεια, κίρρωση, νεφρικά νοσήματα που προκαλούν απώλεια πρωτεϊνών όπως το νεφρωσικό σύνδρομο). Σε ορισμένες παθήσεις, ( ιδιαίτερα εκείνες που αφορούν εγκέφαλο και πνεύμονες, διάφορα είδη καρκίνου και ορισμένα φάρμακα) ο οργανισμός φτιάχνει μεγάλη ποσότητα αντιδιουρητικής ορμόνης, προκαλώντας μεγάλη κατακράτηση ύδατος στο σώμα.
Υψηλά επίπεδα νατρίου σημαίνει ότι έχετε υπερνατριαιμία και σχεδόν πάντα οφείλεται σε αφυδάτωση χωρίς ικανοποιητική πρόσληψη ύδατος. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ξηρούς βλεννογόνους, δίψα, ανησυχία, ταραχή, παράλογες αντιδράσεις και κώμα ή σπασμούς αν τα επίπεδα ανέβουν πολύ υψηλά. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η υπερνατριαιμία μπορεί να οφείλεται σε υπερβολική κατανάλωση άλατος χωρίς παράλληλη πρόσληψη νερού, σε σύνδρομο Cushing, ή σε μια κατάσταση που προκαλείται από έλλειψη αρκετής ποσότητας αντιδιουρητικής ορμόνης ( ADH) η οποία καλείται άποιος διαβήτης.
Η συγκέντρωση του νατρίου των ούρων πρέπει να συνεκτιμάται με τα επίπεδα του αίματος. Οι συγκεντρώσεις μπορεί να αντανακλούν τα επίπεδα του αίματος ή το αντίθετο. Φυσιολογικά, το σώμα αποβάλλει την περίσσεια νατρίου, έτσι η συγκέντρωση στα ούρα μπορεί να είναι αυξημένη, επειδή είναι αυξημένη και στο αίμα. Ακόμη μπορεί να είναι αυξημένη στα ούρα όταν το σώμα χάνει πάρα πολύ νάτριο. Σ’ αυτή την περίπτωση, τα επίπεδα του αίματος θα είναι φυσιολογικά με τάση προς χαμηλές συγκεντρώσεις. Αν τα επίπεδα του νατρίου στο αίμα είναι χαμηλά λόγω ανεπαρκούς πρόσληψης, τότε η συγκέντρωση στα ούρα θα είναι επίσης χαμηλή.
- Μειωμένα επίπεδα νατρίου στα ούρα μπορεί να δείχνουν αφυδάτωση, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατικήνόσο ή νεφρωσικό σύνδρομο.
- Αυξημένα επίπεδα νατρίου ούρων μπορεί να δείχνουν χρήση διουρητικών ή νόσο του Addison.
Τα επίπεδα του νατρίου συχνά αξιολογούνται σε σχέση με άλλους ηλεκτρολύτες και μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό του χάσματος ανιόντων ώστε να ταυτοποιηθεί η αιτία της οξέωσης.
Για περισσότερες πληροφορίες επί των τιμών αναφοράς, παρακαλώ να διαβάσεις το ‘’Τιμές Αναφοράς και τί σημαίνουν’’
[Back to top]
Υπάρχει κάτι άλλο που θα έπρεπε να γνωρίζω;
Ορισμένα φάρμακα όπως τα αναβολικά στεροειδή, κορτικοστεροειδή, καθαρτικά, αντιβηχικά και αντισυλληπτικά από του στόματος μπορεί να προκαλέσουν αυξημένα επίπεδα νατρίου. ‘Αλλα φάρμακα όπως τα διουρητικά, η καρμπαμαζεπίμη και τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά μπορεί να προκαλέσουν μειωμένα επίπεδα νατρίου.
