Πώς χρησιμοποιείται
Πότε ζητείται
Τί σημαίνει το αποτέλεσμα
Τί άλλο πρέπει να γνωρίζω
Πώς χρησιμοποιείται?
Η ΤΚΕ είναι μία απλή, φθηνή, μη ειδική δοκιμασία που εδώ και χρόνια χρησιμοποιείται για την διάγνωση καταστάσεων που σχετίζονται με την οξεία και χρόνια φλεγμονή, τον καρκίνο και τα αυτοάνοσα νοσήματα. ΗΤΚΕ αναφέρεται ως μη ειδική δοκιμασία, διότι όταν τη βρίσκουμε αυξημένη, ο γιατρός δεν μπορεί να καταλάβει σε ποιό σημείο του σώματος υπάρχει φλεγμονή, ποιά είναι η αιτία που την αυξάνει, δεδομένου ότι η ΤΚΕ επηρεάζεται και από άλλες καταστάσεις πέραν της φλεγμονής. Για τον λόγο αυτό η ΤΚΕ πρέπει να αξιολογείται σε συνάρτηση και με άλλες δοκιμασίες.
Η ΤΚΕ βοηθά στη διάγνωση δύο ειδικών νοσημάτων φλεγμονής, την περιστασιακή αρτηρίτιδα και τη ρευματοειδή πολυμυαλγία. Υψηλές τιμές της ΤΚΕ είναι ένα από τα κύρια ευρήματα που ενισχύουν τη διάγνωσή τους.
Πότε ζητείται
Συνήθως ο γιατρός ζητά την εξέταση της ΤΚΕ (σε συνδυασμό και με άλλες δοκιμασίες) για να εκτιμήσει έναν ασθενή με συμπτώματα που υποδηλώνουν ρευματοειδή πολυμυαλγία ή περιστασιακή αρτηρίτιδα, όπως πονοκέφαλο, πόνο στον λαιμό ή στους ώμουςή στην πύελο, αναιμία, ανεξήγητη απώλεια σωματικού βάρους και δυσκαμψία στις αρθρώσεις. Υπάρχουν και άλλες καταστάσεις που οδηγούν σε περιστασιακή ή παρατεινόμενη αύξηση της ΤΚΕ.
Δεδομένου ότι η ΤΚΕ είναι ένας μη ειδικός δείκτης φλεγμονής και η τιμή της επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες, τα αποτελέσματα πρέπει να εκτιμηθούν σε συνδυασμό με την κλινική εικόνα, το ιστορικό του ασθενούς και τα αποτελέσματα από άλλες δοκμασίες. Εάν η τιμή της ΤΚΕ ταιριάζει με τα κλινικά ευρήματα, τότε ο γιατρός μπορεί να επιβεβαιώσει ή να αποκλείσει την πιθανή διάγνωση. Αυξημένη τιμή ΤΚΕ χωρίς άλλα συμπτώματα κάποιου νοσήματος συνήθως δεν μπορεί να οδηγήσει τον γιατρό σε ιατρική διάγνωση.
Πριν ο γιατρός προχωρήσει σε ενδελεχή μελέτη για την παρουσία κάποιου νοσήματος, μπορεί να χρειαστεί να επαναλάβει την εξέταση της ΤΚΕ μετά παρέλευση χρονικού διαστήματος λίγων εβδομάδων ή μηνών. Εάν ο γιατρός ήδη γνωρίζει ότι ο ασθενής πάσχει από περιστασιακή αρτηρίτιδα(στην περίπτωση αυτή οι αλλαγές στη ΤΚΕ αντικατοπτρίζουν την πορεία του νοσήματος), η μέτρηση της ΤΚΕ σε τακτικά διαστήματα βοηθά στην παρακολούθηση της εξέλιξης του νοσήματος. Στην περίπτωση του νοσήματος Hodgkin μία παρατεινόμενη αύξηση στην ΤΚΕ, μπορεί να υποδηλώνει μία πρώιμη υποτροπή του νοσήματος μετά την χημιοθεραπεία.
Τί σημαίνει το αποτέλεσμα
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δεν είναι διαθέσιμο ένα κοινά αποδεκτό εύρος τιμών αναφοράς (φυσιολογικές τιμές, φτ). Επειδή οι τιμές αναφοράς εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες που περιλαμβάνουν την ηλικία του ασθενούς, το φύλο, την πληθυσμιακή ομάδα και την μέθοδο προσδιορισμού, τα αριθμητικά αποτελέσματα έχουν διαφορετική σημασία σε κάθε Εργαστήριο. Σε κάθε περίπτωση στην απάντησή δίπλα στο αποτέλεσμα πρέπει να αναγράφεται το εύρος των τιμών αναφοράς (φυσιολογικές τιμές, φτ) που έχει το Εργαστήριο για την συγκεκριμμένη εξέταση. Οι διαδικτυακές εξετάσεις συνιστού θερμά να συζητήσετε τα αποτελεσματα της εξέτασης σας με τον γιατρό σας. Περισσότερες πληροφορίες για τις τιμές αναφοράς μπορείτε να βρείτε στο άρθρο « Οι τιμές αναφοράς και η σημασία τους» Reference Ranges and What They Mean.
Ο γιατρός δεν μπορεί να κάνει διάγνωση μόνο από τα αποτελέσματα της ΤΚΕ. Μπορεί η ΤΚΕ να είναι μέσα στα φυσιολογικά όρια και παρόλα αυτά να υπάρχει πρόβλημα.
Μέτρια ανεβασμένη τιμή στην ΤΚΕ παρατηρείται στις περιπτώσεις φλεγμονής, αλλά και στην αναιμία, λοίμωξη, κύηση και μεγάλη ηλικία.
Μια πολύ αυξημένη ΤΚΕ έχει συνήθως μια προφανή αιτιολογία, όπως είναι πχ. η ιδιαίτερη αύξηση των σφαιρινών λόγω σοβαρής λοίμωξης. Ο γιατρός στη συνέχεια χρησιμοποιεί άλλες εξετάσεις ανάλογα με τα συμπτώματα του ασθενούς. Άτομα με πολλαπλό μυέλωμα ή μακροσφαιρινεμία Waldenstrom (όγκοι που παράγουν μεγάλη ποσότητα ανοσοσφαιρινών) χαρακτηρίζονται από πολύ αυξημένη ΤΚΕ ακόμη και εάν δεν παρουσιάζουν φλεγμονή. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η ρευματοειδής πολυμυαλγία και η περιστασιακή αρτηρίτιδα επίσης παρουσιάζουν πολύ αυξημένη ΤΚΕ.
ΤΚΕ που αυξάνεται μπορεί να υποδηλώνει όξυνση της φλεγμονής ή κακή ανταπόκριση στη θεραπεία, ενώ ΤΚΕ που ελαττώνεται μπορεί να υποδηλώνει καλή ανταπόκριση.
Η χαμηλή ΤΚΕ συνήθως δεν αξιολογείται, εν τούτοις μπορεί να συνδυασθεί με πολυκυθεμία, με ακραίες τιμές λευκοκυττάρωσης καθώς και με κάποιες πρωτεϊνικές ανωμαλίες. Αλλαγές στο σχήμα των ερυθροκυττάρων (όπως στη δρεπανοκυτταρική αναιμία) επίσης ελαττώνουν την ΤΚΕ.
Τί άλλο πρέπει να γνωρίζω
Η ΤΚΕ και η C-αντιδρώσα πρωτείνη (CRP) είναι δείκτες φλεγμονής. Γενικά, η ΤΚΕ δεν μεταβάλλεται τόσο γρήγορα όπως η CRP, τόσο στην αρχή όσο και στην αποδρομή μιας φλεγμονής. Η CRP επηρεάζεται από λιγώτερους παράγοντες από ότι η ΤΚΕ και γιαυτό το λόγο αποτελεί καλύτερο δείκτη φλεγμονής. Εν τούτοις, η εξέτασηΤΚΕ εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ως η κύρια αρχική εξέταση σε περίπτωση υποψίας φλεγμονής διότι είναι πολύ απλή στην εκτέλεση.
Η αύξηση της ΤΚΕ είναι συνήθως αποτέλεσμα της αύξησης των σφαιρινών ή των ινωδογόνων. Για να διευκρινισθεί τί ακριβώς συμβαίνει είναι απαραίτητη η δοκιμασία μέτρησης του επιπέδου του ινωδογόνου (πρωτείνη πήξεως που επίσης αποτελεί δείκτη φλεγμονής) και η ηλεκτροφόρηση των πρωτεινών του ορού.
Οι γυναίκες παρουσιάζουν συνήθως υψηλότερη ΤΚΕ. Η έμμηνος ρύση και η κύηση μπορούν να προκαλέσουν περιστασιακή αύξηση.
Στην παιδιατρική η δοκιμασία της ΤΚΕ χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και την παρακολούθηση παιδιών με ρευματοειδή αρθρίτιδα ή νόσο Kawasaki.
Φάρμακα όπως η δεξτράνη, η methyldopa (Aldomet), τα αντισυλληπτικά, η penicillamine procainamide, η θεοφυλίνη και η βιταμίνη Α μπορούν να αυξήσουν την ΤΚΕ ενώ η κινίνη quinine να την ελαττώσει.
