Πως χρησιμοποιείται;
Η εξέταση για το 5-ΗΙΑΑ μπορεί να ζητηθεί είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με την εξέταση των επιπέδων σεροτονίνης στο αίμα για να βοηθήσει στη διάγνωση και την παρακολούθηση καρκινοειδών όγκων. Προτιμάται δείγμα ούρων 24ώρου γιατί το επίπεδο του μεταβολίτη ποικίλει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Καμιά φορά χρησιμοποιείται και τυχαίο δείγμα ούρων, συνήθως μαζί με τα επίπεδα κρεατινίνης στα ούρα, στη περίπτωση όμως που το δείγμα ούρων 24ώρου δεν είναι εφικτό να συλλεχθεί. Το τυχαίο δείγμα δεν δίνει ακριβή αποτελέσματα επειδή το 5-ΗΙΑΑ απελευθερώνεται κατά διαστήματα, οπότε η ποσότητα του 5-ΗΙΑΑ μπορεί να χαθεί.
Πότε ζητείται;
Η εξέταση του 5-HIAA ζητείται κυρίως όταν κάποιος έχει συμπτώματα καρκινoειδούς όγκου.
Μερικά από τα συμπτώματα αυτά είναι:
● Εξανθήματα στο πρόσωπο και στην περιοχή του λαιμού (εμφάνιση βαθύ κόκκινου χρώματος με απροειδοποίητα ξεσπάσματα)
● Διάρροια, ναυτία, εμετός
● Έντονος καρδιακός ρυθμός
● Συριγμός, βήχας, δυσκολία στην αναπνοή
● Η εξέταση μπορεί επίσης να ζητηθεί ανά διαστήματα για να βοηθηθεί η παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας σε άτομα που έχουν διαγνωστεί και θεραπεύονται για καρκινοειδή όγκο που εκκρίνει σεροτονίνη.
Τι σημαίνει το αποτέλεσμα της εξέτασης;
Το αυξημένο επίπεδο του 5-ΗΙΑΑ σε δείγμα ούρων 24ώρου σε ασθενή με συμπτώματα καρκινοειδούς συνδρόμου αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα αλλά δεν είναι απόλυτο διαγνωστικό στοιχείο καρκινοειδούς όγκου. Προκειμένου να διαγνωστεί η παθολογική κατάσταση, ο όγκος αυτός καθ’ αυτός πρέπει να εντοπιστεί, να αφαιρεθεί τμήμα του και να εξεταστεί το εργαστήριο (βιοψία). Σε περίπτωση μη φυσιολογικού αποτελέσματος ο γιατρός θα ζητήσει πιθανότατα και απεικονιστικές εξετάσεις για να εντοπιστεί ο όγκος ή οι όγκοι που υπάρχουν.
Κάθε άτομο με σχετικά συμπτώματα μπορεί να έχει καρκινοειδή όγκο, ακόμα και αν τα επίπεδα του 5-ΗΙΑΑ είναι φυσιολογικά. Είναι δυνατόν δηλαδή να έχει όγκο που δεν εκκρίνει σεροτονίνη ή εκκρίνει κατά διαστήματα. Εάν όμως δεν έχει συμπτώματα και τα επίπεδα του 5-ΗΙΑΑ είναι φυσιολογικά τότε είναι απίθανο να έχει καρκινοειδή όγκο που εκκρίνει σεροτονίνη.
Σε άτομα που παρακολουθούνται και ακολουθούν θεραπεία για καρκινοειδή όγκο, τα μειωμένα επίπεδα του 5-ΗΙΑΑ δείχνουν ανταπόκριση στη θεραπεία, ενώ αυξανόμενες ή σταθερές μεγάλες συγκεντρώσεις δείχνουν ότι η θεραπεία δεν είναι επιτυχής.
Υπάρχει κάτι ακόμα που πρέπει να ξέρω;
Πολλά φάρμακα επηρεάζουν την εξέταση του 5-ΗΙΑΑ όπως είναι η ακεταμινοφαινόλη, η καφεΐνη, η εφεδρίνη, η διαζεπάμη (Valium),η νικοτίνη, η glyceryl guaiacolate (συστατικό που συναντάται σε κάποια φάρμακα για το βήχα) και η φαινοβαρβιτάλη. Φάρμακα που μπορούν να μειώσουν το 5-ΗΙΑΑ είναι τα εξής: ασπιρίνη, αιθυλική αλκοόλη, ιμιπραμίνη, λεβοντοπαμίνη, αναστολείς μονοαμινοξειδάσης (ΜΑΟ), ηπαρίνη, ισονιαζίδη, μεθυλντοπαμίνη και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά. Είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν μειώσετε την πρόσληψη ή διακόψετε τα φάρμακα.
