Πως χρησιμοποιείται;
Η εξέταση ανεύρεσης αντισωμάτων έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου μπορεί να παραγγελθεί μαζί με το ρευματοειδή παράγοντα, για να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση της ΡΑ και για να εκτιμηθεί η βαρύτητα και η πιθανή πορεία της νόσου. Η εξέταση αυτή παραγγέλνεται για να βοηθήσει το γιατρό να εκτιμήσει την πιθανότητα ΡΑ σε ασθενείς με μη διαφοροποιημένη αρθρίτιδα- σε αυτούς τους ασθενείς που πληρούν κάποια αλλά όχι όλα τα κριτήρια που απαιτούνται για τη διάγνωση της ΡΑ σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας. Σύμφωνα με αυτό, περίπου το 95% των ασθενών με θετικά αντισώματα έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου θα πληρούν τα κριτήρια για ΡΑ στο μέλλον.
Πότε παραγγέλνεται;
Η εξέταση αυτή παραγγέλνεται μαζί με τον ρευματοειδή παράγοντα όταν κάποιος εμφανίζει σημεία ή συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε μη στο παρελθόν διαγνωσθείσα φλεγμονώδη αρθρίτιδα ή σε ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί με μη ειδική αρθρίτιδα. Μπορεί να παραγγέλνεται κι ενώ ο ρευματοειδής παράγοντας έχει βγει αρνητικός, όταν ο γιατρός έχει έντονη υποψία ΡΑ. Η ΡΑ προσβάλλει συνήθως πολλές αρθρώσεις συμμετρικά. Σημεία και συμπτώματα είναι:
- Διογκωμένες, επώδυνες, θερμές αρθρώσεις καρπού και των άκρων χειρών συνηθέστερα
- Άλγος σε αγκώνες, αυχένα, ώμους, ισχία, γόνατα ή/και άκρα πόδια
- Δυσκαμψία των προσβεβλημένων αρθρώσεων το πρωί, που βελτιώνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Κόπωση
- Πυρετός
- Υποδόρια οζίδια, ιδίως στους αγκώνες
- Αίσθημα κακουχίας
Τι σημαίνει η εξέταση;
Όταν ασθενείς με σημεία και συμπτώματα αρθρίτιδας έχουν θετικά αντισώματα έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου και θετικό ρευματοειδή παράγοντα, είναι πολύ πιθανό ότι έχουν ΡΑ και είναι πιθανό να εμφανίσουν στο μέλλον πιο σοβαρή μορφή της νόσου. Όταν οι ασθενείς είναι θετικοί για αντισώματα έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου αλλά όχι για το ρευματοειδή παράγοντα, ή αν έχουν χαμηλά επίπεδα και των δύο και κλινικά σημεία ΡΑ, τότε είναι πιθανό ότι έχουν πρώιμο στάδιο ΡΑ ή ότι θα εμφανίσουν ΡΑ στο μέλλον.
Για άτομα αρνητικά για αντισώματα έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου αλλά με θετικό ρευματοειδή παράγοντα, τότε τα κλινικά σημεία και συμπτώματα θεωρούνται πιο σημαντικά για τη διάγνωση διαφοροδιάγνωση ΡΑ από άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις. Όταν όμως κάποιος ασθενής είναι αρνητικός τόσο για τα αντισώμαντα έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου όσο και για το ρευματοειδή παράγοντα, τότε είναι λιγότερο πιθανό να έχει ΡΑ. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να τονιστεί ότι η ΡΑ είναι κλινική διάγνωση και μπορεί να γίνει και παρά το ότι τα παραπάνω αντισώματα μπορεί να είναι αρνητικά.
Υπάρχει κάτι άλλο που θα έπρεπε να γνωρίζετε;
Η δοκιμασία ανεύρεσης αντισωμάτων έναντι του κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου είναι σχετικά καινούργια. Τελευταία, έχει γίνει περισσότερο γνωστή, αλλά ακόμη παραγγέλνεται λιγότερο συχνά από το ρευματοειδή παράγοντα.
Τα αντισώματα έναντι του κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου μπορεί να ανευρίσκονται σπανίως και σε άλλες αυτοάνοσες καταστάσεις, όπως στο ΣΕΛ, στη νόσο του Graves, στο σύνδρομο Sjogrenκαι σε ιογενείς λοιμώξεις όπως η ηπατίτιδα C.
