Τι εξέταση είναι;
Είναι αυτοαντισώματα που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα και έναντι του κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου (anti-CCP). Η κιτρουλλίνη παράγεται στον οργανισμό ως μέρος του μεταβολισμού του αμινοξέος αργινίνη. Παρόλα αυτά, σε μερικούς ασθενείς, η μετατροπή της αργινίνης σε κιτρουλλίνη οδηγεί στην παραγωγή δομών που σχηματίζουν έναν κυκλικό δακτύλιο που λέγεται πεπτίδιο κιτρουλλίνης. Αυτή η μεταβολή και η παραγωγή αντισωμάτων έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου συμβαίνει συχνά σε πάσχοντες από ΡΑ. Πιθανολογείται ότι ο σχηματισμός του κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου μπορεί να διαδραματίζει κάποιο ρόλο στη φλεγμονώδη αυτοάνοση διαδικασία που παρατηρείται σε πάσχοντες από ΡΑ. Η δοκιμασία ανεύρεσης αντισωμάτων έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου που ανιχνεύει και μετράει τα αντισώματα αυτά στο αίμα, χρησιμεύει στη διάγνωση της ΡΑ.
Η ΡΑ είναι μία χρόνια αυτοάνοση συστηματική νόσος που προκαλεί φλεγμονή, άλγος, δυσκαμψία και καταστροφικές αλλαγές στις αρθρώσεις των χεριών, των ποδιών και άλλες αρθρώσεις στο σώμα. Μπορεί να προσβάλλει άτομα κάθε ηλικίας, όμως είναι συχνότερη μεταξύ 40 και 60 ετών και περίπου το 75% αυτών που προσβάλλονται είναι γυναίκες. Η πορεία και η πρόγνωση της ΡΑ ποικίλλουν. Μπορεί να εξελίσσεται βραδέως ή ταχέως. Μπορεί να υφεθεί και σε μερικά άτομα να μην ξαναεμφανιστεί. Αν παραμείνει χωρίς θεραπεία, η ΡΑ μπορεί να μικρύνει το προσδόκιμο ζωής του πάσχοντος και μπορεί να καταστήσει πολλούς από τους πάσχοντες ανίκανους για εργασία.
Υπάρχει ποικιλία θεραπευτικών προσεγγίσεων για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπλοκές της ΡΑ, αλλά εξαρτώνται από την έγκαιρη και σωστή διάγνωση πριν ακόμη από την εμφάνιση βαριών καταστροφικών αλλοιώσεων στις αρθρώσεις. Ο ρευματοειδής παράγοντας (RF) είναι μέχρι τώρα η κύρια δοκιμασία που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της ΡΑ και που χρησιμεύει στη διαφοροδιάγνωση από άλλες μορφές αρθρίτιδας και άλλες φλεγμονώδεις διεργασίες. Παρόλα αυτά, η ευαισθησία και η ειδικότητα του δεν είναι ιδανικέςέτσι, μπορεί να είναι αρνητικός σε ασθενείς που έχουν κλινικώς σημεία ΡΑ και μπορεί να είναι θετικός σε άτομα που δεν έχουν σημειολογία ΡΑ. Μελέτες έχουν δείξει ότι η δοκιμασία για την ανεύρεση αντισωμάτων έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου έχει ευαισθησία και ειδικότητα που είναι ίσες ή καλύτερες από του ρευματοειδούς παράγοντα και επίσης είναι πιο πιθανό να είναι θετική πρώιμα κατά την πορεία της ΡΑ.
Το 2010 το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας ανακοίνωσε κριτήρια, στα οποία περιλαμβάνεται και τα αντισώματα έναντι κυκλικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου, μαζί με τον ρευματοειδή παράγοντα, ως κριτήρια για τη διάγνωση της ΡΑ. Σύμφωνα με αυτό, τα αντισώματα έναντι κιτρικού κιτρουλλινιωμένου πεπτιδίου μπορεί να ανιχνευθούν σε ποσοστό 50 με 60% των ασθενών στα πρώιμα στάδια της ΡΑ, ακόμη και 3 με 6 μήνες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Η πρώιμη ανίχνευση και διάγνωση της ΡΑ επιτρέπει στους γιατρούς να αρχίσουν επιθετική θεραπεία της νόσου, μικραίνοντας έτσι τον κίνδυνο επιπλοκών και καταστροφή ιστών.
Πώς συλλέγεται το δείγμα για την εξέταση;
Χρειάζεται φλεβικό αίμα.
