Τι ελέγχεται;
Η δοκιμασία της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης εκτιμάει τη μέση τιμή γλυκόζης του αίματος τους τελευταίους 2 με 3 μήνες. Η αιμοσφαιρίνη είναι μία πρωτεΐνη που βρίσκεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια και μεταφέρει το οξυγόνο. Υπάρχουν διάφορες μορφές της φυσιολογικής αιμοσφαιρίνης καθώς και αρκετές παραλλαγές της, αλλά η επικρατούσα μορφή – περίπου 95-98% – είναι η αιμοσφαιρίνη Α. Η αιμοσφαιρίνη Α μπορεί να διακριθεί σε άλλους υποτύπους, ανάμεσα στους οποίους είναι και η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη. Καθώς η γλυκόζη εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος, τμήμα της δεσμεύεται στην αιμοσφαιρίνη Α. Το μόριο γλυκόζης-αιμοσφαιρίνης που σχηματίζεται είναι γνωστό ως γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη. Όσο υψηλότερη η συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα, τόσο περισσότερη ποσότητα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης σχηματίζεται. Αφότου η γλυκόζη ενώνεται με την αιμοσφαιρίνη, παραμένει στην κυκλοφορία όσο διαρκεί η ζωή των ερυθρών αιμοσφαιρίων φυσιολογικά, περίπου 120 ημέρες. Ο συνδυασμός γλυκόζης και αιμοσφαιρίνης Α είναι γνωστός ως γλοκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1cή A1c). Η A1cπαράγεται καθημερινά και απομακρύνεται βραδέως από το αίμα με το θάνατο των γερασμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Η δοκιμασία αυτή χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας ασθενούς με σακχαρώδη διαβήτη. Χρησιμεύει στην εκτίμηση της ρύθμισης της γλυκόζης με τη θεραπεία. Ακόμη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση του διαβήτη και του προ-διαβήτη. Από το 2010, οι οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρείας Διαβήτη (ADA) είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί μαζί με τη γλυκόζη πλάσματος νηστείας και τη δοκιμασία αντοχής στη γλυκόζη για τη διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη και ως δοκιμασία screening.
Η δοκιμασία αυτή χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας ασθενούς με σακχαρώδη διαβήτη. Χρησιμεύει στην εκτίμηση της ρύθμισης της γλυκόζης με τη θεραπεία. Ακόμη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση του διαβήτη και του προ-διαβήτη. Το 2010, οι οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρείας Διαβήτη (ADA) είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί μαζί με τη γλυκόζη πλάσματος νηστείας και τη δοκιμασία αντοχής στη γλυκόζη για τη διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη και ως δοκιμασία screeningγια το διαβήτη.
Για θεραπευτικούς σκοπούς, ο τρόπος με τον οποίο αναφέρεται η A1cείναι σε διαδικασία αλλαγής. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η A1cαναφέρεται ως ποσοστό και η ADAσυνιστά οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη να στοχεύουν σε A1c< 7%. Ενώ ισχύουν αυτά, χρειάστηκε περισσότερο από μία δεκαετία εθνικών και διεθνών προσπαθειών για να διατυπωθεί μία ενιαία και διεθνώς αποδεκτή αναφορά της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης το 2007 από την ADA, την Ευρωπαϊκή Εταιρεία για τη Μελέτη του Διαβήτη, (ΕΑSD), τη Διεθνή Ομοσπονδία Κλινικής Χημείας και Εργαστηριακής Ιατρικής (IFCC) και τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF).
Αυτή η ενιαία αναφορά για τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη καθώς και η ολοκλήρωση της μελέτης ADAG(A1c-DerivedAverageGlucose) που εξέτασε τη σχέση μεταξύ συγκέντρωσης γλυκόζης ορού και A1cοδήγησαν στην αναφορά της A1cμε τους κάτωθι τρεις τρόπους:
- Ως ποσοστό (National Glycohemoglobin Standardization Program (NGSP))
- Σε μονάδες IFCC (mmol/mol) και
- Ως υπολογισθείσα μέση τιμή γλυκόζης (eAG), σύμφωνα με την εξίσωση που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη ADAG, είτε σε mg/dlείτε σε mmol/lως μονάδες μετρήσεως.
Αυτό σημαίνει τόσο για το διαβητικό ασθενή όσο και για το γιατρό τους ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τα αποτελέσματα της A1cθα αναφέρονται τόσο σε ποσοστό % όσο και σε eAG, με τις ίδιες μονάδες (mg/dl) με τις οποίες αναφέρονται και τα μηχανήματα μέτρησης σακχάρου στο σπίτι αλλά και στα εργαστήρια.
Πώς συλλέγεται το δείγμα για εξέταση;
Γίνεται λήψη φλεβικού αίματος με βελόνα ή λήψη τριχοειδικού αίματος από το δάκτυλο με καρφίδα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Εάν η υποβολή σε ιατρικές εξετάσεις προκαλεί σε εσάς ή σε κάποιον που βρίσκεται στην φροντίδα σας άγχος, ντροπή ή δυσφορία, ίσως πρέπει να διαβάσετε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω άρθρα:
Πώς να αντιμετωπίσετε τον πόνο, την δυσφορία και το άγχος των εργαστηριακών εξετάσεων, Κατανοώντας τις εξετάσεις σας, Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τις ιατρικές εξετάσεις τουςκαι Πώς να βοηθήσετε τους ηλικιωμένους να αντιμετωπίσουν τις ιατρικές εξετάσεις τους.
Άλλο άρθρο, Follow That Sample, δίνει πληροφορίες με μια ματιά για τη λήψη αίματος και φαρυγγικού επιχρίσματος.
Χρειάζεται κάποια προετοιμασία του δείγματος για τη δοκιμασία;
Όχι.