Οι εξετάσεις

Οι εργαστηριακές εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της έλλειψης των βιταμινών, τον προσδιορισμό της σοβαρότητας της, τη διάγνωση της βασικής αιτίας των συμπτωμάτων του ασθενούς και για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Η αναιμία και τα μεγάλα ερυθρά αιμοσφαίρια που συνδέονται με την έλλειψη βιταμίνης Β12 και φολικού οξέος ανιχνεύονται συχνά κατά τη διάρκεια μιας τυχαίας γενικής αίματος. Ζητούνται όμως και άλλες εργαστηριακές εξετάσεις για να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη ανεπάρκεια.

Εργαστηριακές Εξετάσεις
Οι εξετάσεις που ζητούνται συχνά για τη διάγνωση ή την παρακολούθηση της έλλειψης της Β12 και του φολικού οξέος είναι:

• Β12. Χαμηλά επίπεδα Β12 υποδηλώνουν ανεπάρκεια αλλά δεν προσδιορίζουν την αιτία. Επιπλέον, η βιταμίνη Β12 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
• Φολικό οξύ. Μπορεί να ελεγχθούν τα επίπεδα φολικού οξέος είτε στον ορό είτε στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Εάν τα επίπεδα του φολικού οξέος είναι χαμηλά τότε υπάρχει ανεπάρκεια. Η εξέταση του φολικού οξέος γίνεται επίσης για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας μιας θεραπείας.
• Γενική αίματος. Πρόκειται για μία ομάδα εξετάσεων που γίνεται τακτικά για να προσδιοριστούν ανωμαλίες στα κύτταρα του αίματος. Μετρούνται τα είδη των κυττάρων, η ποσότητα και τα χαρακτηριστικά τους. Σε έλλειψη τόσο της Β12 όσο και του φυλλικού οξέος, η ποσότητα της αιμοσφαιρίνης και των ερυθροκυττάρων ίσως να είναι χαμηλή και τα ερυθροκύτταρα αφύσικα μεγάλα, με αποτέλεσμα να προκαλείται αναιμία (μακροκυτταρική ή μεγαλοβλαστική). Τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια ίσως να είναι μειωμένα.

Εξετάσεις που ζητούνται σπάνια για τη διάγνωση της έλλειψης Β12 και φολικού οξέος:

• Μεθυλμαλονικό οξύ (ΜΜΑ).Ζητείται μερικές φορές για να συμβάλει στην ανίχνευση της ήπιας ή πρόωρης ανεπάρκειας της βιταμίνης Β12.
• Ομοκυστεΐνη. Ζητείται σπάνια, μπορεί να είναι αυξημένη τόσο κατά την έλλειψη της βιταμίνης Β12 όσο και του φολικού οξέος.

Εξετάσεις που συμβάλουν στον προσδιορισμό της αιτίας της έλλειψης βιταμίνης Β12:

• Δοκιμασία Schilling. Κάποτε γινόταν συχνά για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση της κακοήθους αναιμίας. Η εξέταση αυτή έχει σήμερα εγκαταλειφτεί.
• Αντίσωμα εγγενούς παράγοντα. Το αντίσωμα αυτό εμποδίζει τον εγγενή παράγοντα να δράσει δηλαδή να μεταφέρει βιταμίνη Β12 καθώς και να επιτρέψει στη Β12 να απορροφηθεί από το λεπτό έντερο.
• Αντισώματα τοιχωματικών κυττάρων. Πρόκειται για αντισώματα ενάντια στα τοιχωματικά κύτταρα του στομάχου τα οποία παράγουν τον εγγενή παράγοντα που παρουσιάζεται σε ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών με κακοήθη αναιμία αλλά επίσης μπορεί να φανεί και σε άλλες αυτοάνοσες διαταραχές.