Πώς χρησιμοποιείται;
Η FSH προσδιορίζεται συχνά σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις (LH, τεστοστερόνη, οιστραδιόλη και προγεστερόνη) όταν υπάρχει υποψία υπογονιμότητας σε άνδρες και γυναίκες. Τα επίπεδα της FSHχρησιμοποιούνται έτσι για την αναζήτηση της αιτίας του χαμηλού αριθμού σπερματοζωαρίων. Επιπλέον, χρησιμεύουν στην έρευνα ανωμαλιών του εμμήνου κύκλου και στη διάγνωση διαταραχών της υπόφυσης ή νόσων που αφορούν τις ωοθήκες ή τους όρχεις. Στα παιδιά, η FSHκαι η LHχρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της καθυστερημένης ή πρόωρης εφηβείας.
Πότε ζητείται;
Στις γυναίκες και άνδρες, η FSHκαι η LHζητούνται για τον έλεγχο της υπογονιμότητας και των διαταραχών της υπόφυσης και των γονάδων.
Η FSHμπορεί να ζητηθεί όταν ο εμμηνορροϊκός κύκλος της γυναίκας έχει σταματήσει ή είναι ακανόνιστος, προκειμένου να διαγνωστεί εάν η γυναίκα πλησιάζει στην εμμηνόπαυση.
Στα παιδιά, η FSH και η LH ζητούνται όταν δεν φαίνεται να εισέρχονται ομαλά στην εφηβεία στη κατάλληλη χρονική περίοδο (είτε πολύ αργά ή πολύ νωρίς). Σημάδια της πρόωρης (πρώιμης) εφηβείας είναι τα εξής:
· Η διεύρυνση του μαστού στις γυναίκες
· Η ανάπτυξη της τριχοφυΐας της ήβης
· Η αύξηση των γεννητικών οργάνων σε άνδρες
· Η έναρξη της εμμήνου ρύσεως σε γυναίκες
Ο ακατάλληλος χρόνος έναρξης της εφηβείας, μπορεί να αποτελεί ένδειξη κάποιου πιο σοβαρού προβλήματος που αφορά τον υποθάλαμο, την υπόφυση, τις γονάδες (ωοθήκες και όρχεις), ή άλλα συστήματα. Η μέτρηση της LH και FSH βοηθά στη διαφοροποίηση μεταξύ συμπτωμάτων που οφείλονται σε ήπια συμπτώματα μιας ασθένειας ή σε πραγματική κακοήθεια. Μόλις διαπιστωθεί ότι τα συμπτώματα οφείλονται σε κάποια παθολογική κατάσταση τότε θα γίνουν περαιτέρω εξετάσεις για να βρεθούν τα αίτια της.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων;
Στις γυναίκες, η FSH και LH βοηθούν στη διάκριση μεταξύ της πρωτοπαθούς ωοθηκικής ανεπάρκειας (βλάβη των ίδιων των ωοθηκών) και δευτεροπαθούς ωοθηκικής ανεπάρκειας (αποτυχία των ωοθηκών που οφείλεται σε διαταραχές της υπόφυσης ή του υποθαλάμου). Η πρωτοπαθής ωοθηκική ανεπάρκεια προκαλεί την αύξηση της FSH και LH. Μερικές αιτίες της πρωτοπαθούς ωοθηκικής ανεπάρκειας είναι οι παρακάτω.
Αναπτυξιακές ανωμαλίες:
· Αποτυχία ανάπτυξης ωοθηκών (αγενεσία ωοθηκών)
· Χρωμοσωμικές ανωμαλίες όπως το σύνδρομο Turner
· Ελαττωματική παραγωγή ωοθηκικών στεροειδών, όπως η ανεπάρκεια της 17 άλφα υδροξυλάσης
Πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια που οφείλεται σε:
- Ακτινοβολία
- Χημειοθεραπεία
- Αυτοάνοση νόσο
Χρόνια αποτυχία πρόκλησης ωορρηξίας (ανωορρηξία), λόγω:
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
- Νόσου επινεφριδίων
- Νόσου θυρεοειδούς
- Όγκου ωοθηκών
Οι γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, έχουν αυξημένα επίπεδα FSH διότι οι ωοθήκες σταματούν να λειτουργούν.Χαμηλά επίπεδα FSH και LH είναι συνέπεια της δευτερογενούς ωοθηκικής ανεπάρκειας, που οφείλονται σε δυσλειτουργία της υπόφυσης ή του υποθαλάμου. Τα χαμηλά επίπεδα FSH στον ορό έχουν συσχετιστεί με τον αυξημένο κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών.
Στους άνδρες, υψηλά επίπεδα FSH παρατηρούνται σε πρωτοπαθή ανεπάρκεια των όρχεων. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αναπτυξιακές ανωμαλίες των όρχεων ή σε τραυματισμό των όρχεων, όπως αναφέρεται παρακάτω.
Αναπτυξιακές ανωμαλίες:
- Αποτυχία ανάπτυξης γονάδων (γοναδική αγενεσία)
- Χρωμοσωμική ανωμαλία, όπως το σύνδρομο Klinefelter
Ανεπάρκεια των όρχεων:
- Ιογενής λοίμωξη (μαγουλάδες)
- Τραύμα
- Ακτινοβολία
- Χημειοθεραπεία
- Αυτοάνοση νόσος
- Καρκίνος σπερματικών βλαστικών κυττάρων
Τα χαμηλά επίπεδα συνάδουν με διαταραχές της υπόφυσης ή του υποθαλάμου.
Τα υψηλά επίπεδα της FSH και LH σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των δευτερογενών σεξουαλικών χαρακτηριστικών σε ασυνήθιστα νεαρή ηλικία, είναι ένδειξη πρώιμης εφηβείας. Αυτό συμβαίνει πολύ πιο συχνά στα κορίτσια από ότι στα αγόρια. Η πρόωρη ανάπτυξη μπορεί να έχει πολλές διαφορετικές αιτίες που θα πρέπει να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν. Μερικές από τις αιτίες είναι:
- Βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος
- Όγκους που εκκρίνουν ορμόνες
- Όγκοι ωοθηκών ή κύστεων
- Όγκοι των όρχεων
Φυσιολογικά επίπεδα LH και FSH σε παιδιά που εμφανίζουν σημάδια εφηβικής αλλαγής, μπορεί να υποδηλώνουν μια ήπια μορφή της πρώιμης εφηβείας χωρίς υποκείμενη ή ορατή αιτία ή μπορεί απλά να είναι μια φυσιολογική παραλλαγή της εφηβείας.
Στην καθυστερημένη εφηβεία, τα επίπεδα LH και FSH μπορεί να είναι φυσιολογικά ή κάτω από το αναμενόμενο για τη συγκεκριμένη ηλικία. Γι’ αυτό προσδιορίζεται η απάντηση της LHστη GnRHαλλά και διενεργούνται και άλλες εξετάσεις.
Μερικές από τις αιτίες για την καθυστερημένη εφηβεία είναι οι εξής:
- Ανεπάρκεια των γονάδων (ωοθήκες και όρχεις)
- Ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης
- Σύνδρομο Turner (χρωμοσωμική ανωμαλία στα κορίτσια)
- Σύνδρομο Klinefelter (χρωμοσωμική ανωμαλία στα αγόρια)
- Χρόνιες λοιμώξεις
- Καρκίνος
- Διατροφική διαταραχή (νευρική ανορεξία)
Υπάρχει κάτι άλλο που θα πρέπει να γνωρίζω;
