Πως χρησιμοποιείται;
Η βακτηριακή καλλιέργεια του τραύματος ζητείται κυρίως για να καθοριστεί εάν το τραύμα είναι μολυσμένο, για να ταυτοποιηθεί το βακτήριο που προκαλεί την μόλυνση και για να προετοιμαστεί το δείγμα για την δοκιμασία ευαισθησίας εάν τελικά χρειαστεί.
Εάν χρειαστεί δοκιμασία ευαισθησίας, τότε εκτελείται αυτόματα χωρίς να χρειασθεί να ζητηθεί από τον γιατρό ως επιπλέον εξέταση. Έτσι εξοικονομείται χρόνος ώστε η αντιμικροβιακή θεραπεία να αρχίσει όσο το δυνατόν συντομότερα.
Η χρώση Gram εκτελείται κανονικά στο αρχικό δείγμα που συλλέχθηκε από το τραύμα. Αυτή γίνεται για να έχει ο γιατρός μια πρώτη εκτίμηση του τραύματος ώστε να ψάξει για πιθανά βακτήρια που μπορεί να βρίσκονται στο αρχικό δείγμα. Παρ΄όλα αυτά εάν με τη χρώση δεν αποδειχθεί η ύπαρξη κάποιου βακτηρίου, αυτό δεν αποκλείει την μόλυνση του τραύματος.
Η καλλιέργεια του τραύματος να ζητηθεί και σε περίπτωση που ο ασθενής έχει δεχθεί θεραπεία για κάποια προηγούμενη μόλυνση του τραύματος, ώστε να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Μπορεί επίσης να ζητείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, σε ασθενή με χρόνιες μολύνσεις, για την εύρεση της κατάλληλης θεραπείας.
Αν υπάρχει υποψία μυκητίασης, τότε ζητείται μυκητιακή καλλιέργεια παράλληλα με την βακτηριακή καλλιέργεια. Οι ζυμομύκητες και κάποιοι άλλοι μύκητες μπορεί να αναπτυχθούν στο ίδιο θρεπτικό υλικό με αυτό των βακτηρίων, αλλά πολλοί από αυτούς αναπτύσσονται αργά. Έτσι το θρεπτικό υλικό που χρησιμοποιείται για την εύρεση των μυκήτων καταστέλλει την ανάπτυξη βακτηρίων και ενισχύει την ανάπτυξη των μυκήτων για αρκετές εβδομάδες.
Πότε ζητείται;
Η εξέταση ζητείται κυρίως όταν ο γιατρός υποπτεύεται την μόλυνση κάποιου τραύματος. Ενίοτε μπορεί να ζητηθεί και όταν ένα άτομο έχει δεχθεί θεραπεία για τη μόλυνση ενός τραύματος ώστε να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας καθώς και για την παρακολούθηση της θεραπείας μιας χρόνιας μόλυνσης του τραύματος. Μερικά από τα συμπτώματα μολυσμένου τραύματος είναι τα παρακάτω:
- Τραύμα που αργεί να κλείσει
- Αύξηση της θερμοκρασίας, ερυθρότητα και οίδημα στη περιοχή του τραύματος
- Ευαισθησία στην περιοχή
- Ροή υγρού ή πύου
- Πυρετός
Τι σημαίνει το αποτέλεσμα;
Αν ταυτοποιηθούν παθογόνα βακτήρια στην καλλιέργεια, τότε είναι πολύ πιθανόν να είναι αυτά η αιτία της μόλυνσης. Η μόλυνση κανονικά οφείλεται σε κάποιο συγκεκριμένο είδος βακτηρίου, αλλά συχνά τα τραύματα μπορεί να μολυνθούν από δύο ή και περισσότερα παθογόνα μικρόβια (αερόβια ή/και αναερόβια). Αν υπάρχουν περισσότεροι από τρεις μικροοργανισμούς, τότε δεν ταυτοποιούνται ως μεμονωμένα είδη βακτηρίων, αλλά στην έκθεση αποτελεσμάτων αναφέρονται ως «ανάμικτη βακτηριακή χλωρίδα». Αυτή μπορεί να υποδηλώνει την ανάμιξη της φυσιολογικής χλωρίδας και των παθογόνων βακτηρίων στο μολυσμένο δείγμα ή το μολυσμένο τραύμα. Εάν υπάρχει μόνο φυσιολογική χλωρίδα, τότε η μόλυνση μπορεί να οφείλεται σε βακτήρια που βρίσκονται φυσιολογικά στο δέρμα, ή μπορεί το παθογόνο βακτήριο να μην βρέθηκε στο δείγμα λόγω χαμηλής του συγκέντρωσης ή μπορεί να οφείλεται σε άλλη αιτία.
Ακόμα και η μικρή ανάπτυξη του βακτηρίου μπορεί να είναι σημαντική, ειδικά όταν η μόλυνση βρίσκεται σε περιοχή του σώματος που φυσιολογικά είναι στείρα μικροβίων – όπως το μάτι.
Εάν δεν βρεθούν βακτήρια στο δείγμα απ' το τραύμα, τότε είτε δεν υπάρχει βακτηριακή μόλυνση είτε το παθογόνο βακτήριο δεν συλλέχθηκε επιτυχώς σε αυτό και δεν ανιχνεύθηκε κατά την εξέταση.
Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να ξέρω;
Σε περίπτωση εγκαύματος, μπορεί να ζητηθούν τα ποσοτικά αποτελέσματα της καλλιέργειας αφού ο αριθμός των καλλιεργούμενων βακτηρίων αντιστοιχεί με τον αριθμό των βακτηρίων στο μολυσμένο τραύμα. Όταν τα δείγματα του ιστού από το έγκαυμα έχουν αριθμό βακτηρίων, πάνω από έναν συγκεκριμένο νούμερο, τότε μπορεί να απαιτηθεί η αφαίρεση νεκρού ιστού (χειρουργικός καθαρισμός).
Τα αποτελέσματα της καλλιέργειας του τραύματος δίνουν πληροφορίες για τη θεραπεία με αντιμικροβιακά φάρμακα καθώς και για την παρουσία χρόνιας μόλυνσης.
Συγκεκριμένα, εάν η μόλυνση έχει περάσει από το τραύμα στο αίμα ή/και σε όργανα όπως τα νεφρά, τότε οι ίδιοι οι μικροοργανισμοί θα ανιχνευτούν σε καλλιέργεια αίματος ή/και ούρων.
