- Πώς χρησιμοποιείται;
- Πότε παραγγέλνεται;
- Τι σημαίνει το αποτέλεσμα της εξέτασης;
- Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζετε;
Πώς χρησιμοποιείται;
Η εξέταση μέτρησης της προκαλσιτονίνης είναι σχετικά πρόσφατη, αλλά η χρήση της αυξάνει συνεχώς. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει τη χρησιμότητά της να εκτιμήσει τον κίνδυνο κάποιος βαριά ασθενής να αναπτύξει συστηματική βακτηριακή λοίμωξη. Έχει μελετηθεί κυρίως σε ασθενείς που προσέρχονται στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών ή που νοσηλεύονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας με συμπτωματολογία που μπορεί να οφείλεται σε σηψαιμία. Έχει πάρει έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA) για χρήση σε συνδυασμό και με άλλες κλινικοεργαστηριακές παραμέτρους για την εκτίμηση του κινδύνου που έχουν βαριά ασθενείς να εμφανίσουν βαριά σήψη και σηπτική καταπληξία. Για διαγνωστικούς λόγους χρησιμοποιείται καλύτερα την πρώτη ημέρα που προσέρχεται ο ασθενής. Αργότερα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο της ανταπόκρισης του ασθενούς στη θεραπεία.
Η προκαλσιτονίνη μπορεί να παραγγελθεί μαζί με άλλες διαγνωστικές εξετάσεις, όπως η CRP, η γενική αίματος, η καλλιέργεια αίματος, η ανάλυση εγκεφαλονωτιαίου υγρού για να βοηθήσει το γιατρό να αποκλείεσει σήψη, βακτηριακή μηνιγγίτιδα ή βακτηριακή πνευμονία σε βαριά ασθενείς αλλά και σε παιδιά με εμπύρετο αγνώστου αιτιολογίας. Καμιά φορά, η προκαλσιτονίνη μπορεί να παραγγέλνεται ανά διαστήματα στον ίδιο ασθενή, βοηθώντας το γιατρό να ελέγξει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Πότε παραγγέλνεται;
Η δοκιμασία της προκαλσιτονίνης παραγγέλνεται μαζί με άλλες δοκιμασίες, όταν ένας βαριά ασθενής έχει συμπτωματολογία συστηματικής ή σοβαρής βακτηριακής λοίμωξης. Όταν παραγγέλνεται, αυτό τυπικά γίνεται μέσα στην πρώτη ημέρα που ο ασθενής προσέρχεται στο νοσοκομείο.
Επιπλοκές σηψαιμίας:
- Υψηλός πυρετός με ρίγος
- Ναυτία
- Ταχύπνοια, ταχυκαρδία
- Σύγχυση
- Ολιγουρία
Πιο σοβαρό σύμπτωμα ακόμη είναι ο σχηματισμός σε όλο το σώμα μικρών θρόμβων αίματος στα μικρά αγγεία. Ένα ή περισσότερα όργανα μπορεί να σταματήσουν να λειτουργούν οδηγώντας σε πολυοργανική αναπάρκεια ή και επικίνδυνη πτώση της αρτηριακής πίεσης.
Σπανιότερα, μπορεί να παραγγέλνεται ανά διαστήματα για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της αντιμικροβιακής χημειοθεραπείας σε ασθενή μη σήψη.
Τι σημαίνει το αποτέλεσμα της εξέτασης;
http://labtestsonline.org/helpful/reference-ranges-lightbox
Χαμηλά επίπεδα προκαλσιτονίνης σε έναν βαριά ασθενή σχετίζονται με χαμηλό κίνδυνο σηψαιμίας, βαριά σηψαιμίας ή /και σηπτικής καταπληξίας, χωρίς να αποκλείουν τις παραπάνω καταστάσεις. Χαμηλές συγκεντρώσεις υποδηλωνουν εντοπισμένη λοίμωξη που δεν συστηματική ή καινούργια συστηματική λοίμωξη (σε διάστημα λιγότερο των έξι ωρών). Ακόμη, μπορεί να υποδεικνύουν ότι τα συμπτώματα του ασθενούς το πιθανότερο οφείλονται σε άλλη αιτιολογία, όπως ιογενή λοίμωξη, τραύμα, χειρουργική επέμβαση ή απόρριψη μοσχεύματος.
Υψηλά επίπεδα υποδηλώνουν υψηλή πιθανότητα σήψης, που είναι συνηθέστερα βακτηριακής αιτιολογίας. Επίσης, υποδεικνύουν υψηλή πιθανότητα η σήψη να προχωρήσει σε βαριά σηψαιμία και σηπτική καταπληξία.
Μέτριες αυξήσεις της προκαλσιτονίνης μπορεί να οφείλονται σε μη λοιμώδη αίτια ή σε πρώιμη λοίμωξη και θα πρέπει να τα λαμβάνει ο γιατρός υπόψη του με προσοχή. Προοδευτικώς μειούμενα επίπεδα προκαλσιτονίνης σε ασθενή που λαμβάνει θεραπεία για βαριά βακτηριακή φλεγμονή, υποδηλώνουν ανταπόκριση στη θεραπεία.
Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζετε;
Η δοκιμασία μέτρησης της προκαλσιτονίνης δεν μπορεί να υποκαταστήσει άλλες εργαστηριακές μεθόδους. Περισσότερο προσφέρει επιπλέον πληροφορίες, που μπορεί να βοηθήσουν στην έγκαιρη χορήγηση της κατάλληλης αγωγής.
Η πρώιμη ανίχνευση συστηματικών βακτηριακών λοιμώξεων, όπως η βακτηριακή πνευμονία και η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι πολύ σημαντικές, γιατί οι παραπάνω καταστάσεις μπορεί να γίνουν απειλητικές για τη ζωή και η έγκαιρη έναρξη αγωγής είναι εξαιρετικά σημαντική. Εξάλλου, η χορήγηση αντιβιοτικών σε καταστάσεις που αυτά δεν είναι απαραίτητα μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις στη σωστή αγωγή, ανάπτυξη μικροβιακής αντοχής και ανώφελο κόστος.
Η δοκιμασία μέτρησης της προκαλσιτονίνης μελετάται τώρα και σε άλλους πληθυσμούς ασθενών, εκτός από τους νοσηλευόμενους σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Καθώς συγκεντρώνονται όλο και περισσότερα δεδομένα, η χρησιμότητα της προκαλσιτονίνης θα γίνει καλύτερα κατανοητή και οι ενδεδειγμένες της χρήσεις θα αποσαφηνιστούν.
