Τι είναι η νόσος του Lyme; 

Η νόσος του Lyme είναι μια μόλυνση που προκαλείται από το βακτήριο Borreliaburgdorferi, η οποία μεταφέρεται κυρίως με το τσιμπούρι του ελαφιού και το μαύρο τσιμπούρι με πόδια. Οι άνθρωποι που θα τσιμπηθούν από μολυσμένο τσιμπούρι μπορεί να αναπτύξουν μια φλεγμονώδη παθολογική κατάσταση, η οποία πλήττει πρώτα το δέρμα και στη συνέχεια τις αρθρώσεις, το νευρικό σύστημα, καθώς και άλλα συστήματα του σώματος.

Τα τσιμπούρια που προκαλούν την ασθένεια Lyme είναι μικροσκοπικά, περίπου στο μέγεθος του κεφαλιού μιας καρφίτσας ή του κόκκου χώματος. Μπορούν να βρεθούν οπουδήποτε στο σώμα, αλλά έχουν την τάση να προσκολλώνται το τριχωτό της κεφαλής και τη βουβωνική χώρα. Οι άνθρωποι που φέρουν τέτοια τσιμπούρια, χωρίς όμως να έχουν τσιμπηθεί δεν θα προσβληθούν από Borreliaburgdorferi(B. burgdorferi). Επιπλέον πολλοί άλλοι που έχουν ήδη τσιμπηθεί μπορεί τελικά να μην εμφανίσουν την νόσο του Lyme. Ο λόγος είναι ότι δεν είναι μολυσμένα όλα τα τσιμπούρια αλλά και απαιτούνται 24 έως 72 ώρες μετά την προσκόλληση για να μεταδοθεί το βακτήριο.

Η νόσος του Lymeσυναντάται σε όλο το βόρειο ημισφαίριο, αλλά τα στελέχη των βακτηρίων που την προκαλούν καθώς και τα έντομα που μεταφέρουν τα βακτήρια αυτά διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η νόσος του Lymeεμφανίζεται συχνότερα στη βορειοανατολική και δυτική ακτή. Η συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων εμφανίζονται την άνοιξη και το καλοκαίρι, όταν οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε  εξωτερικούς χώρους και τα τσιμπούρια είναι ενεργά.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το 2010 αναφέρθηκαν στις ΗΠΑ 22.561 επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου του Lymeμε εθνικό μέσο όρο τα 7,3 κρούσματα ανά 100.000 άτομα. Σύμφωνα με το CDC, το 2010, το 94% των κρουσμάτων της νόσου Lymeαναφέρθηκαν σε μόλις 12 πολιτείες.

Συμπτώματα

Η νόσος του Lymeταξινομείται σε τρία στάδια, ξεκινώντας από την πρώιμη τοπικά εντοπισμένη νόσο που εξελίσσεται στη πρώιμη διεσπαρμένη νόσο για να εξελιχθεί στη συνέχεια στη χρόνια νόσο του Lyme. Το πρώτο σύμπτωμα είναι συνήθως ένα εξάνθημα που εμφανίζεται λίγες ημέρες έως ένα μήνα μετά το τσίμπημα. Έως το 75% όσων έχουν μολυνθεί από Borreliaburgdorferiθα αναπτύξουν ένα χαρακτηριστικό κυκλικό εξάνθημα που ονομάζεται «μεταναστευτικό ερύθημα». Αναπτύσσεται συνήθως εξωτερικά του σημείου του τσιμπήματος και διαρκεί για αρκετές εβδομάδες. Το εξάνθημα μπορεί να φτάσει σε αρκετά εκατοστά σε διάμετρο και να αρχίσει να μοιάζει με «μάτι Ταύρου». Άλλοιασθενείςαναπτύσσουνπολλαπλάκόκκιναεξανθήματακαιάλλοιόχι.

Καθώς η λοίμωξη εξελίσσεται, τα προσβεβλημένα άτομα αναπτύσσουν διάφορα συμπτώματα, μεταξύ των οποίων είναι:

• Ο πονοκέφαλος.
• Η κούραση.
• Ο πυρετός και τα ρίγη.

Εάν δεν χορηγηθεί θεραπεία, μπορεί να εμφανιστούν επιπλέον συμπτώματα μετά από αρκετές εβδομάδες ή μήνες, όπως τα εξής:

• Πόνος στους μυς και τις αρθρώσεις (μπορεί να είναι διακοπτόμενος).
• Αδυναμία προσώπου και παράλυση (παράλυση του Bell).
• Μούδιασμα και πόνος στα χέρια και τα πόδια.
• Μηνιγγίτιδα, με δυσκαμψία του αυχένα και έντονους πονοκεφάλους.
• Πόνος στο στήθος και ανωμαλίες του καρδιακού ρυθμού (σπάνια).
• Ερεθισμός του οφθαλμού, ερυθρότητα, πόνος και θολή όραση (σπάνια).

Σε παρατεταμένη ή χρόνια νόσο του Lyme, οι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν:

• Διαλείπουσα αρθρίτιδα, ιδιαίτερα στα γόνατα.
• Μυϊκό πόνο και αδυναμία.
• Απώλεια μνήμης, δυσκολία συγκέντρωσης, καθώς και αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου.

Εξετάσεις

Η νόσος του Lyme μπορεί να διαγνωστεί με βάση τα κλινικά συμπτώματα όπως πχ τη παρουσία του «μεταναστευτικού ερυθήματος» (ΕΜ) ή «μάτι Ταύρου», αναφορά του ασθενή για τσίμπημα από τσιμπούρι, και/ή διαμονή ή επίσκεψη σε κάποια από τις περιοχές, όπου η νόσος του Lymeενδημεί. Σεαυτέςτιςπεριπτώσειςσυνήθωςδενδιεξάγονταιεργαστηριακέςεξετάσεις.

Oέλεγχος για τη νόσο Lymeδιεξάγεται όταν ένα άτομο εμφανίσει πρώτα τα συμπτώματα της ασθένειας. Η προτιμώμενη δοκιμασία είναι μία εξέταση στο αίμα για την ανίχνευση της παρουσίας αντισωμάτων κατά του βακτηρίου. Εάν ένα άτομο έχει συμπτώματα που αφορούν το κεντρικό νευρικό σύστημα, όπως μηνιγγίτιδα, τότε οι εξετάσεις θα πρέπει να γίνουν και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ). Σύμφωνα με το CDCδεν χρειάζεται εργαστηριακός έλεγχος για τη νόσο Lymeεάν δεν υπάρχουν συμπτώματα.

• BorreliaburgdorferiIgMκαι/ή IgGαντισώματα - μπορεί όμως να παρατηρηθούν θετικά αποτελέσματα λόγω λοιμώξεων που προκαλούνται από άλλα βακτήρια που είναι παρόμοια με το βακτήριο Β. burgdorferi, όπως το βακτήριο που προκαλεί τη σύφιλη.
• WesternBlotΒ. burgdorferi– διεξάγεται για την επιβεβαίωση των θετικών ή αμφίβολων αποτελεσμάτων από τις δοκιμασίες αντισωμάτων.

• PCR(αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης) εκτελείται σπάνια σε δείγματα εγκεφαλονωτιαίου ή αρθρικού υγρού για την ανίχνευση του γενετικού υλικού του βακτηρίου Β. burgdorferi. Πρόκειται για την πιο ευαίσθητη μέθοδο για την ανίχνευση της μόλυνσης.
• Σπάνια, μπορεί να ζητηθεί βιοψία δέρματος για την ανίχνευση του βακτηρίου.

Πρόληψη και θεραπεία

Πρόληψη

Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή εμβόλιο για την πρόληψη της νόσου του Lyme, αλλά οι συνηθισμένες προφυλάξεις μπορεί να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης. Οι προφυλάξεις περιλαμβάνουν ένδυση με ανοιχτόχρωμα πουκάμισα με μακριά μανίκια και παντελόνια, χρήση κλειστών παπουτσιών, αποφυγή δασικών και ποώδη περιοχών (ιδιαίτερα την άνοιξη και νωρίς το καλοκαίρι), χρήση απωθητικού τσιμπουριών, έλεγχο για τσιμπούρια μετά από παραμονή σε εξωτερικό χώρο και την αφαίρεση τσιμπουριών το συντομότερο εάν παρατηρηθούν. Τα κατοικίδια θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά για τσιμπούρια.

Θεραπεία

Η νόσος του Lymeαντιμετωπίζεται συνήθως με παρεντερική χορήγηση αντιβιοτικών επί 2-4 εβδομάδες. Μερικοί ασθενείς μπορεί να χρειαστούν χορήγηση ενδοφλέβιων αντιβιοτικών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα άτομα με νόσο του Lymeανακάμπτουν γρήγορα και πλήρως. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικά στα προχωρημένα στάδια της νόσου Lyme, ο πόνος στις αρθρώσεις και η νευρολογική βλάβη μπορεί να επιμείνουν. Για περισσότερα πού αφορούν τη θεραπεία της νόσου του Lyme, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα CDC.

Το 10 - 20% περίπου των ατόμων που ακολουθούν θεραπεία με τη συνιστώμενη δόση των αντιβιοτικών, τα συμπτώματα της νόσου Lymeόπως η κόπωση και ο πόνος των αρθρώσεων και των μυών παρατείνονται σε ορισμένες περιπτώσεις για πάνω από 6 μήνες. Σε αυτό οφείλεται και η ονομασία Χρόνιο Σύνδρομο Lyme(Post- Treatment Lyme Disease Syndrome- PTLDS). Οι έρευνες για την καλύτερη κατανόηση της αιτίας του συνδρόμου αυτού βρίσκονται σε εξέλιξη. Οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι όταν τα συμπτώματά τους επιμένουν και μετά τη θεραπεία, θα πρέπει να επικοινωνήσουν με το γιατρό τους. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε την ιστοσελίδα του CDCγια το PTLDS.

Σχετικές Σελίδες

Σε αυτό τον ιστότοπο

Εξετάσεις: Νόσος του Lyme

Αλλού στο Διαδίκτυο

Centers for Disease Control and Prevention: Lyme Disease
Infectious Diseases Society of America: Ten Facts You Should Know About Lyme Disease
U.S. Food and Drug Administration: Beware of Ticks … & Lyme Disease
National Institute of Allergy and Infectious Diseases, National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases: Lyme Disease, A History of Lyme Disease, Symptoms, Diagnosis, and Treatment
FamilyDoctor.org: Lyme Disease
KidsHealth.org: Lyme Disease
Mayo Clinic: Lyme Disease

Πηγές Άρθρου

NOTE: This article is based on research that utilizes the sources cited here as well as the collective experience of the Lab Tests OnlineEditorial Review Board. This article is periodically reviewed by the Editorial Board and may be updated as a result of the review. Any new sources cited will be added to the list and distinguished from the original sources used.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αυτό το άρθρο βασίζεται σε έρευνα που χρησιμοποιεί τις πηγές που αναφέρονται εδώ, καθώς και στη συλλογική εμπειρία της Συντακτικής Επιτροπής Ανασκόπησης του Lab Tests Online. Αυτό το άρθρο είναι περιοδική αξιολόγηση από τη Συντακτική Επιτροπή και μπορεί να ενημερώνεται, ως αποτέλεσμα της επανεξέτασης. Τυχόν νέες πηγές που αναφέρονται θα πρέπει να προστεθούν στον κατάλογο και να διακριθούν από τις χρησιμοποιούμενες αρχικές πηγές.