Πώς χρησιμοποιείται;
Η βιοψία του μυελού των οστών και η διαδικασία της αναρρόφησης παρέχουν πληροφορίες για την κατάσταση και την ικανότητα παραγωγής κυττάρων του αίματος. Συνήθως δεν ζητείται και στην πραγματικότητα η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν θα υποβληθούν ποτέ στην εξέταση. Μία αναρρόφηση και/ή βιοψία του μυελού των οστών μπορεί να ζητηθεί για να βοηθήσει στην αξιολόγηση της παραγωγής κυττάρων του αίματος, στη διάγνωση λευχαιμίας, στη διάγνωση διαταραχής του μυελού των οστών, στη διάγνωση και τον καθορισμό του σταδίου ποικιλίας άλλων τύπων καρκίνου που μπορεί να έχουν επεκταθεί στο μυελό, και να βοηθήσει να καθοριστεί εάν μία σοβαρή αναιμία οφείλεται σε μειωμένη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, αυξημένη απώλεια, ανώμαλη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και/ή σε έλλειψη ή περίσσεια μίας βιταμίνης ή ενός μετάλλου. Καταστάσεις που επιδρούν στο μυελό των οστών μπορεί να επιδράσουν στον αριθμό, τη σύσταση και την ωριμότητα των κυττάρων και μπορεί να επιδρούν στην ινώδη δομή τους.
Ένα δείγμα μυελού μπορεί επίσης να αξιολογηθεί και καλλιεργηθεί για την παρουσία μικροοργανισμών όπως μύκητες, βακτήρια ή μυκοβακτήρια (όπως αυτά που προκαλούν φυματίωση) όταν ο ασθενής έχει πυρετό άγνωστης αιτιολογίας. Επιπρόσθετες εξετάσεις μυελού μπορούν να ζητηθούν όταν υπάρχει υποψία ότι ο ασθενής έχει μία χρωμοσωμική ανωμαλία και/ή μία διαταραχή σχετιζόμενη με την αποθήκευση σιδήρου που μπορεί να προκαλεί συσσώρευσή του στο μυελό.
Όταν ένα άτομο θεραπεύεται για έναν καρκίνο, μία αναρρόφηση και/ή βιοψία μυελού των οστών μπορεί να ζητηθεί για να αξιολογηθεί η ανταπόκριση στη θεραπεία ώστε να καθοριστεί εάν η κατασταλμένη λειτουργία του μυελού των οστών ξεκινάει να επιστρέφει στο φυσιολογικό.
Μία γενική εξέταση αίματος και μία μέτρηση δικτυοερυθροκυττάρων συχνά ζητούνται μαζί με αναρρόφηση/βιοψία μυελού των οστών. Τα αποτελέσματα χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν να αξιολογηθεί η παραγωγή κυττάρων στο μυελό και να τη συγκρίνουμε με τους υπάρχοντες πληθυσμούς κυττάρων στο αίμα.
Πότε ζητείται;
Μία αναρρόφηση και/ή βιοψία μυελού των οστών μπορεί να ζητείται ως μία διαγνωστική μέθοδος όταν, για παράδειγμα, υπάρχει υποψία για ένα από τα παρακάτω:
- Απλαστική Αναιμία
- Οξεία Λευχαιμία
- Μυελοδυσπλαστικό Σύνδρομο
- Χρόνια Μυελογενής Λευχαιμία
- Μυελοίνωση και Αληθής Θρομβοκυττάρωση
- Πολλαπλό Μυέλωμα
- Οξεία θρομβοκυτοπενία και/ή αναιμία και/ή ουδετεροπενία
Μπορεί να ζητηθεί στον καθορισμό του σταδίου ορισμένων καρκίνων. Ο καθορισμός του σταδίου είναι μία προσεκτική και αναλυτική εξέταση και η ταξινόμηση του πόσο πολύ έχει επεκταθεί ο καρκίνος και ποια όργανα του σώματος περιλαμβάνονται. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Hodgkin’s και Μη-Hodgkin’s λέμφωμα
- Μικροκυτταρικό Καρκίνωμα του Πνεύμονα (δε γίνεται συχνά πλέον)
Μπορεί να ζητηθεί για καλλιέργεια σε μερικές περιπτώσεις, όπως:
- Όταν υπάρχει πυρετός σε HIV/AIDSή σε άλλους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.
- Σε ασθενείς που υπάρχει υποψία ότι πάσχουν από λοιμογόνες ασθένειες όπως η Βρουκέλλωση ή ο Τυφοειδής Πυρετός.
Η βιοψία και η αναρρόφηση του μυελού των οστών μπορούν επίσης να ζητηθούν κατά διαστήματα κατά τη διάρκεια της αντικαρκινικής θεραπείας για να αξιολογηθεί εάν η καταστολή της μυελικής λειτουργίας καθώς και πότε η λειτουργία της ξεκινάει να ανακάμπτει.
Τι σημαίνει το αποτέλεσμα της δοκιμασίας;
Με μία βιοψία και αναρρόφηση μυελού των οστών ο γιατρός αξιολογεί τι υπάρχει μέσα στο μυελό για να καθορίσει εάν τα κύτταρα που βρέθηκαν είναι φυσιολογικά και απαντώνται σε χαρακτηριστικές ποσότητες, για να καθορίσει εάν υπάρχουν κύτταρα που δεν θα έπρεπε να είναι εκεί και για να καθορίσει τι λείπει.
Η εξάσκηση και η εμπειρία του παθολόγου ή του αιματολόγου που αξιολογεί τα δείγματα του μυελού του επιτρέπει να ταυτοποιήσει και να ταξινομήσει τα στοιχεία του μυελού και να αναγνωρίσει τι ακριβώς συμβαίνει στο μυελό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι πληροφορίες μπορούν να θέσουν την διάγνωση σε άλλες απλά να υποδείξουν την ανάγκη για περαιτέρω αναζήτηση. Για παράδειγμα, εάν υπάρχει μειωμένος αριθμός ερυθροκυττάρων στο αίμα και αυξημένος αριθμός δικτυοερυθροκυττάρων, και η μελέτη του μυελού δείχνει ότι η παραγωγή ερυθροκυττάρων εμφανίζεται φυσιολογική αλλά αυξημένη, τότε ο γιατρός του ασθενή ξέρει ότι η μυελική παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων έχει αυξηθεί ικανοποιητικά προσεγγίζοντας τα επίπεδα ζήτησης ερυθροκυττάρων. Αυτό που ακόμα δεν γνωρίζει είναι ο λόγος για τη ζήτηση. Μπορεί να οφείλεται σε μία οξεία ή χρόνια απώλεια ερυθρών αιμοσφαιρίων, όπως μερικές φορές συμβαίνει με την τεχνητή καρδιακή βαλβίδα.
Ένας ασθενής με λίγα ερυθρά αιμοσφαίρια και χωρίς αύξηση στα δικτυοερυθροκύτταρα μπορεί να έχει απλαστική αναιμία με κατασταλμένη παραγωγή ερυθροκυττάρων στο μυελό. Η αξιολόγηση του μυελού των οστών μπορεί να επιβεβαιώσει αυτή την κατάσταση, αλλά δεν δείχνει απαραίτητα στο γιατρό εάν οφείλεται σε διαταραχή του μυελού, ακτινοβολία, έκθεση σε συγκεκριμένα χημικά, καρκίνο, θεραπεία καρκίνου ή αν οφείλεται σε μία λοίμωξη φυματίωσης.
Η παρουσία συγκεκριμένων ανώμαλων κυττάρων μπορεί να είναι χαρακτηριστική συγκεκριμένων καρκίνων ή διαταραχών, όπως το κύτταρο Gaucherπου απαντάται στη νόσο Gaucherή το αφρώδες λιπιδοκύτταρο Neimann– Pickπου απαντάται στη νόσο Neimann– Pick.
Μπορεί να υπάρχουν μάζες κυττάρων που σχηματίζουν όγκους στο μυελό, όπως μπορεί να συμβεί με το Πολλαπλούν Μυέλωμα και αλλαγές ή αυξήσεις στο ινώδες δίκτυο που υποστηρίζει την κυτταρική παραγωγή.
Ο γιατρός αφού λάβει τις πληροφορίες του μυελογράμματος τις συνδυάζει με την κλινική εξέταση, εξετάσεις αίματος και ποικιλία άλλων εξετάσεων, όπως απεικονιστικές εξετάσεις και ακτίνες Χ, για να φθάσει σε μία τελική διάγνωση. Αυτό μπορεί να είναι μία απλή διαδικασία ή ένα σύνθετο διαγνωστικό αίνιγμα. Οι ασθενείς θα πρέπει να είναι μέτοχοι της όλης διαδικασίας μιλώντας στο γιατρό τους πριν και μετά μία βιοψία και/ή αναρρόφηση μυελού των οστών, ρωτώντας τον ποιες είναι οι υποψίες του, τι είδους πληροφορίες ελπίζει να αποκομίσει από την αξιολόγηση και ποιες εξετάσεις μπορεί να απαιτηθούν επιπλέον.
Υπάρχει κάτι άλλο που θα έπρεπε να γνωρίζω;
Οι επιπλοκές από την αναρρόφηση και/ή βιοψία μυελού των οστών είναι σπάνιες, αλλά μερικοί ασθενείς εμφανίζουν εκτεταμένη αιμορραγία στο σημεο της παρακέντησης και μπορούν να αναπτύξουν μία μόλυνση. Οι ασθενείς θα πρέπει να συμβουλεύουν το γιατρό τους για τυχόν αλλεργίες των φαρμάκων ή των συμπληρωμάτων που λαμβάνουν και θα πρέπει να επικοινωνούν με το γιατρό τους μόλις εμφανίσουν επίμονη ή εκτεινόμενη ερυθρότητα ή αιμορραγία στη θέση συλλογής, πυρετό, ή αυξανόμενο πόνο.
